1. Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή:
Αρχίζει την Καθαρά Δευτέρα και τελειώνει την Κυριακή της Αναστάσεως. Είναι
η πιο αυστηρή νηστεία όλου του χρόνου (λάδι καταλύουμε μόνο Σάββατο και
Κυριακή). Γίνεται ως προετοιμασία για την συμμετοχή μας στα Σωτήρια Πάθη
Του Χριστού, Του Κυρίου μας και στην χαρά της Αναστάσεως.
Κατά την Μεγάλη Τεσσαρακοστή γίνονται οι εξής καταλύσεις:
Οποια μέρα κι αν πέσει η εορτή του Ευαγγελισμού Της Θεοτόκου καταλύουμε
ψάρι, και των αγίων 40 Μαρτύρων τρώμε λάδι. Επίσης την Κυριακή των Βαΐων
καταλύεται ψάρι.
2. Η νηστεία των Χριστουγέννων:
Αρχίζει από της 15 Νοεμβρίου και τελειώνει στις 24 Δεκεμβρίου. Κατά την
νηστεία αυτή τρώμε ψάρι
μόνο Σάββατο και Κυριακή από την αρχή
της μέχρι και την 17η Δεκεμβρίου (αν δεν είναι Τετάρτη ή Παρασκευή). Ψάρι
καταλύουμε επίσης και κατά την εορτή των Εισοδίων Της Θεοτόκου 21 Νοεμβρίου,
οποιαδήποτε ημέρα κι αν πέσει.
Από την 18η μέχρι και την 24η Δεκεμβρίου, παραμονή της εορτής, επιτρέπεται
μόνο η κατάλυση οίνου και ελαίου εκτός, βέβαια, των ημερών Τετάρτης και
Παρασκευής που θα παρεμβληθούν και κατά τις οποίες τηρούμε ανέλαιη νηστεία.
Επίσης, με ξηροφαγία θα πρέπει να νηστεύουμε την πρώτη ημέρα της νηστείας,
15η Νοεμβρίου, καθώς και την παραμονή της εορτής, εκτός βέβαια κι αν πέσουν
Σάββατο ή Κυριακή.
Εαν συμπέσουν Τετάρτη η Παρασκευή οι εορτές την 16ην Νοεμβρίου του Αποστόλου
Ματθαίου, την 25ην Νοεμβρίου της Αγίας Αικατερίνης, την 30ην Νοεμβρίου του
Αποστόλου Ανδρέου, την 4ην Δεκεμβρίου της Αγίας Βαρβάρας, την 5ην Δεκεμβρίου
του Αγίου Σάββα, την 6ην Δεκεμβρίου του Αγίου Νικολάου , την 9ην Δεκεμβρίου
της Αγίας Άννης , την 12ην Δεκεμβρίου του Αγίου Σπυρίδωνος, την 15ην Δεκεμβρίου
του Αγίου Ελευθερίου, την 17ην του Αγίου Διονυσίου και την 20ην Δεκεμβρίου
του Αγίου Ιγνατίου γίνεται κατάλυση οίνου και ελαίου.
3. Νηστεία Της Παναγίας:
Από την 1η Αυγούστου μέχρι και την 14η Αυγούστου νηστεύουμε προς τιμήν της
εορτής της Κοιμήσεως Της Θεοτόκου, της μεγαλύτερης Θεομητορικής εορτής του
ορθοδόξου εορτολογίου. Η νηστεία αυτή είναι αυστηρή. Νηστεύουμε από λάδι
όλες τις ημέρες. Κατάλυση οίνου και ελαίου έχουμε μόνο τα Σάββατα και τις
Κυριακές που παρεμβάλλονται.
Ψάρι καταλύουμε μόνο στην εορτή της Μεταμορφώσεως Του Σωτήρος μας (6 Αυγούστου).
Εάν η ημέρα της Κοιμήσεως Της Θεοτόκου (15 Αυγούστου) συμπέσει ημέρα Τετάρτη
ή Παρασκευή, τρώμε μόνο ψάρι και όχι κρέας.
4. Νηστεία των Αγίων Αποστόλων:
Αρχίζει από την Δευτέρα μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων μέχρι και την
28η Ιουνίου. Συνήθως η νηστεία αυτή είναι πολύ μικρή. Καταλύουμε ψάρι, ενώ
απέχουμε από κρέας, γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά.
Ψάρι τρώμε μόνο Σάββατο και Κυριακή.
Το ίδιο ισχύει (δηλαδή νηστεύουμε αυστηρά) και για την παραμονή της εορτής,
εκτός κι αν συμπέσει Σάββατο η Κυριακή. Ψάρι καταλύουμε και κατά την εορτή
του Γενεσίου του Τιμίου Προδρόμου (24 Ιουνίου), οποιαδήποτε ημέρα κι αν
πέσει. Αν η εορτή των Αγ. Αποστόλων Πέτρου και Παύλου (29 Ιουνίου) πέσει
ημέρα Τετάρτη ή Παρασκευή, καταλύουμε μόνο ψάρι.
5. Η εβδομάδα της Τυροφάγου
(Τυρινής)
Η Τυρινή ή Τυροφάγος είναι η τελευταία
εβδομάδα της περιόδου των Αποκριών. Ονομάστηκε έτσι επειδή απ' το ξεκίνημά
της απαγορεύεται η κατανάλωση κρέατος ενώ αντίθετα επιτρέπεται η κατανάλωση
αυγών και γαλακτοκομικών προϊόντων. Η τελευταία μέρα της εβδομάδας αυτής
είναι η Κυριακή της Τυρινής και απ' την επόμενη η οποία είναι η Καθαρά Δευτέρα
ξεκινά η Μεγάλη Σαρακοστή για το Πάσχα.
Αυστηρή Νηστεία κάνουμε και στις εξής ημέρες:
1) 5 Ιανουαρίου (παραμονή Θεοφανείων, λόγω του ότι προηγείται σαν ημέρα,
Δεσποτικής εορτής και όχι όπως εσφαλμένα υποστηρίζουν πολλοί λόγω του ότι
θα πιούμε Μεγάλο Αγιασμό).
2) 14 Σεπτεμβρίου (Υψωση Του Τιμίου Σταυρού), γιατί είναι κάτι το ανάλογο
με την Μεγάλη Παρασκευή.
3) 29 Αυγούστου (αποτομή της Τιμίας Κεφαλής του Προδρόμου) σε ένδειξη πένθους
για την άδικη θανάτωση του αγιοτέρου ανθρώπου της παγκόσμιας ιστορίας.
(Ανώτερη από τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναι μόνο Η Παναγία μας).
Π ρ ο σ ο χ ή: Αν οι τρεις αυτές ημέρες τύχουν Σάββατο η Κυριακή,
τρώμε λάδι. Eνα Σάββατο νηστεύουμε το λάδι, το Μεγάλο Σάββατο. Και καμία
Κυριακή, γιατί η Κυριακή είναι η εορτή χαρμόσυνη: εορτή της Ανάστασης Του
Χριστού.
Η αποκοπή πολλών χριστιανών από τις εκκλησιαστικές τους ρίζες, η εκκοσμίκευση
του φρονήματος και του τρόπου ζωής και η ατομικιστική - ευσεβιστική (και
γι' αυτό εγωιστική) προσέγγιση θεμάτων της πίστεως, αποτελούν σημαντικά
εμπόδια στην ορθή κατανόηση του πνεύματος της Εκκλησίας και της σημασίας
των διαφόρων θεσμών της. Αλλοτε οι άνθρωποι ζούσαν εν τη Εκκλησία, η Εκκλησία
ενέπνεε και διαμόρφωνε τον τρόπο ζωής τους. Σήμερα οι πολλοί ζουν έξω από
το πνεύμα αυτό. Εμπνέονται από άλλο πνεύμα, ξένο προς την Εκκλησία και διαμορφώνουν
τον τρόπο ζωής τους έξω από κάθε χριστιανική προοπτική. Όλα αυτά δημιουργούν
μεγάλες δυσκολίες και για τη θέση της νηστείας στη χριστιανική μας ζωή σήμερα.
Η πνευματική ζωή δεν είναι επιφανειακή ή αισθησιακή, αλλά βαθύτερη και υπαρξιακή.
Περνάει μέσα από την εμπειρία του θανάτου, για να προχωρήσει στην ανάσταση.
Είναι ζωή που απαιτεί τη θυσία της σάρκας και των αισθήσεων, και καλλιεργείται
με τη δύναμη και το φωτισμό Του Αγίου Πνεύματος.
Η χριστιανική μας ζωή δεν νοείται χωρίς άσκηση. Στην ασκητική αυτή προσπάθεια
ιδιαίτερα σημαντική θέση κατέχει η νηστεία.
Η νηστεία είναι εντολή Του Θεού. Η πρώτη. Την έδωσε στον
Αδάμ μέσα στον Παράδεισο. Το νόημα της νηστείας είναι: με το όπλο της νηστείας να συνηθίσουν
οι άνθρωποι στην υπακοή Στον Θεό και στην πάλη κατά του διαβόλου.
Ο Χριστός, τόνισε ακόμη περισσότερο την αξία της νηστείας με τα λόγια, «το
γένος τούτο ουκ εκπορεύεται ει μη εν προσευχή και νηστεία». Η εκκλησία,
για να μη γίνονται υπερβολές, καθόρισε τι πρέπει να τρώμε την κάθε ημέρα
και εποχή.
Ετσι έχουμε:
Ημέρες αυστηρής νηστείας, είναι η Τετάρτη και η
Παρασκευή όλου του χρόνου και ιδιαίτερα των περιόδων νηστείας (Σαρακοστής).
Νηστεία σημαίνει φαγητό χωρίς λάδι.
Την Παρασκευή νηστεύουμε, επειδή Παρασκευή σταυρώθηκε Ο Κύριος. Σταυρώνουμε
με την νηστεία μας τον κακό εαυτό μας, για να μας ελεήσει τους ανάξιους,
όπως ελέησε τον εσταυρωμένο ευγνώμονα ληστή.
Την Τετάρτη, για να ενθυμούμεθα ότι ένας από τους μαθητές Του ο Ιούδας,
ο Ισκαριώτης Τον πρόδωσε ημέρα Τετάρτη.
Οταν οι ημέρες, που έχουμε χρέος να κάνουμε αυστηρή νηστεία, συμπέσουν με
κάποια μεγάλη εορτή, γίνεται «κατάλυση», (δηλαδή χαλάρωση της νηστείας).
Αν είναι εορτή αγίου, ΚΑΤΑΛΥΟΥΜΕ λάδι. Αν είναι εορτή Της Παναγίας ή του
Προδρόμου, ΚΑΤΑΛΥΟΥΜΕ ψάρι (πλήν της 29ης Αυγούστου ημέρα της αποτομής της
Τίμιας Κεφαλής του Προδρόμου).
Οι ημέρες Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη, Σάββατο και Κυριακή
είναι ημέρες καταλύσιμες, δηλαδή καταλύουμε ότι θέλουμε, εκτός από τις περιόδους
νηστειών.
Το Σάββατο και την Κυριακή δεν επιτρέπεται ποτέ να γίνει αυστηρή νηστεία,
δηλαδή χωρίς λάδι. Ολο τον χρόνο ένα μόνο Σάββατο νηστεύουμε το λάδι, το
Μεγάλο Σάββατο, επειδή την ημέρα αυτή Ο Χριστός είναι σωματικά στον Τάφο
και η ψυχή Του έχει κατέβει στον Αδη να αναστήσει τον προπάτορα Αδάμ και
όλους όσους θα πίστευαν στο κήρυγμα Του.
Καταλύσεις Κινητών Εορτών:
Κυριακή των Βαΐων: Κατάλυση ιχθύος.
Τετάρτη της Μεσοπεντηκοστής: Κατάλυση ιχθύος.
Τετάρτη της Αποδόσεως του Πάσχα: Κατάλυση ιχθύος.
Εορτή της Μεταμορφώσεως: Κατάλυση ιχθύος όποια μέρα και αν πέσει.
Εορτή της Υπαπαντής: Kατάλυση ιχθύος εάν πέσει Τετάρτη ή Παρασκευή.
|
